Kerstcolumn uit Pilion

In Huize Hollander wordt Kerstmis dit jaar uitgebreid gevierd. Zoonlief komt namelijk hierheen, samen met zijn vriendin/levenspartner, die wij voor het gemak – en met toestemming – inmiddels gewoon schoondochter noemen. Het wordt de allereerste keer dat wij een kerst met ‘aanhang’ meemaken, dus alle reden om er een gezellig feestje van te maken. Een feestje dat de hele week gaat duren, want dat is dan weer het voordeel als je zo ver weg woont: ze komen niet alleen voor het kerstmaal, maar blijven meteen een hele week.

Ik kan me geen mooier kerstgeschenk voorstellen dan Kerstmis te vieren met het hele gezin, ook al betekent dat natuurlijk wel dat ik al wekenlang met de voorbereidingen bezig ben. Vooral het kerstmaal levert me hoofdbrekens op, want ik kook immers al jaren alleen met de feestdagen. Om de roestige vaardigheden een beetje op te vijzelen, heb ik echter al vanaf eind november het dagelijkse kookwerk van manlief overgenomen. Ik ben dus zogezegd ‘in training’, waaronder niet alleen het koken zelf valt, maar ook de inkoop en de maaltijdplanning. Tot nu toe lukt dat allemaal aardig, dus ik heb goede hoop dat het met de feestdagen ook gaat lukken. Maar ach, zelfs als het allemaal niet zo perfect op tafel komt als mijn bedoeling is, dan is dat helemaal niet erg. Het voornaamste is dat we bij elkaar zijn, dat we van en met elkaar kunnen genieten.

Dat het met elkaar de kerstdagen doorbrengen niet zo vanzelfsprekend is, dat weten we allemaal. We hoeven maar naar het journaal te kijken om te zien hoe gezinnen dagelijks uit elkaar worden gerukt. Oorlog, ziekte en armoede zorgen overal voor niet zulke fijne kerstdagen als we iedereen toewensen, en er is bar weinig wat we daaraan kunnen doen. Het enige wat we wel kunnen, is zo af en toe een helpende hand bieden waar dat nodig is. Zelfs een luisterend oor kan al genoeg zijn om iemand uit een diep dal te trekken, of een beetje hoop op betere dagen te geven.

Hoop, licht en vrede… Het zijn woorden die we allemaal kunnen gebruiken in deze onrustige tijden. En onrustig blijft het nog wel een poosje. De huizenhoge energiekosten, de oorlog in de Ukraine, het coronavirus dat nog steeds rondwaart, dat alles lost zich niet binnen een paar dagen op. Bovendien zullen de gevolgen ervan nog jarenlang voelbaar zijn. Geld en macht zijn voor velen nu eenmaal belangrijker dan een gelukkig mensenleven, dat is al eeuwenlang zo. Het enige hoopvolle wat we daaruit kunnen halen, is dat de wereld ondanks al die eeuwenlange ellende toch gewoon doorgegaan is met rond de zon te draaien. Hoewel dat laatste ook niet geheel zeker meer is als we de klimaatgeleerden mogen geloven…

Toch, ondanks alles, blijf ik geloven dat er licht is in de duisternis, hoop op een betere toekomst en vrede voor alle mensen. De kerstboodschap is toch niet voor niets door al die jaren heen blijven bestaan? Het leven bestaat nu eenmaal uit goede en slechte tijden, dat wisten we al, lang voordat de eerste aflevering van de gelijknamige soap op de televisie verscheen. Ja, we leven momenteel in een behoorlijk slechte periode, dat zal ik niet ontkennen, maar hé, ook in slechte periodes komt de zon gewoon iedere dag weer op om ’s avonds onder te gaan. Er is naast alle negatieve en sombere berichtgevingen gelukkig ook een heleboel positief nieuws te vinden. Je moet er alleen iets meer moeite voor doen, want slecht nieuws levert de media nu eenmaal meer kijkers en geld op dan goed nieuws.

Ik blijf geloven dat we de wereld alleen kunnen verbeteren als we bij onszelf beginnen. Als wijzelf niet liefdevol zijn, geen respect hebben voor anderen, onze kinderen alleen maar boosheid en negativiteit bijbrengen, hoe kunnen we dan verwachten dat het ooit anders wordt, dat die droomwereld uit John Lennon’s Imagine er ooit zal komen? Dat kan immers alleen maar als er genoeg ‘dromers’ zijn en als je alle ellende om ons heen bekijkt, dan is zo’n vreedzame wereld nog heel ver weg. Hoewel… volgens mij moeten er toch veel en veel meer ‘dromers’ zijn dan we door al die nare dingen uit het dagelijks nieuws geneigd zijn te denken. Waarom anders staat Imagine al heel veel jaren heel hoog in de jaarlijkse ranglijsten, hebt u daar weleens over nagedacht?

Ikzelf ben en blijf in ieder geval voor altijd zo’n Imagine- dromer en mijn kerstboodschap van dit jaar is simpel: wie u ook bent, waar u ook in gelooft, welke huidskleur u ook hebt, ik wens u allen HOOP, LICHT en VREDE toe. Maar bovenal wens ik u LIEFDE. Héél véél liefde, want één ding weet ik zeker: zonder dat kunnen hoop, licht en vrede niet bestaan… 😉

Fijne kerstdagen!      Καλά Χριστούγεννα!

♥♥♥♥♥

Kerstcolumn 2020

Vrede op aarde, en in de mensen een welbehagen. Dat zongen we vroeger als kind uit volle borst tijdens de middernachtelijke kerstdienst op 24 december, waarna we ons door de kou – o, wat waren die ‘zondagse’ nylonkousen dun! – naar huis repten om bij de mooi opgetuigde kerstboom een stukje kerststol en een kop hete chocolademelk – ugh, dat vieze vel! – te nuttigen, om vervolgens moe maar tevreden in ons warme bed te kruipen. ‘Wat waren ze mooi, die kerstmissen uit onze jeugd,’ zeggen we dromerig, zelfs al weten we diep vanbinnen ook wel dat ze bij lange na niet zo leuk en gezellig waren als we nu zo graag beweren. Dat is namelijk wat tijd voor je doet: scherpe randjes weghalen en terugkijken door een roze gekleurde bril. Ook in mijn jeugd woedden er oorlogen in de wereld, was het grootste deel van de bevolking in het naoorlogse Nederland straatarm, en leefden velen in angst voor de Bom die geheid zou vallen ­– maar of dat voor of na de komst van de Russen en de communisten zou zijn, dat was natuurlijk de grote vraag.

In de jaren erop kwam de welvaart, met als gevolg dat dingen die in mijn jeugd afgedaan werden als Science fiction, nu tot de dagelijkse werkelijkheid behoren. Nooit had ik kunnen denken dat ik, net als mijn helden uit The Thunderbirds en Star Trek, het nog eens heel gewoon zou vinden om een telefoongesprek te voeren waarbij ik de ander op een klein beeldschermpje kan zien. De technologie heeft in mijn ruim zestig levensjaren een spurt gemaakt die werkelijk ongelooflijk is, iets waarover ik me, iedere dag weer, gigantisch kan verbazen. Helaas heeft die vooruitgang ons ook heel veel afgenomen, want anno 2020 verspreiden onvrede en onbehagen zich bijna nog sneller dan het virus. Het is zelfs zo erg dat ik zo langzamerhand bijna terugverlang naar de tijd waarin het ‘kop dicht en doen wat er gezegd wordt!’ heel normaal was. En dat terwijl ik me daar in mijn jeugd heel erg tegen heb afgezet.

Complottheorieën en angstzaaierij zijn van alle tijden. Pandemieën en dodelijke ziektes ook. Zo bezweek mijn opa van moederskant aan de Spaanse griep, mijn oudtante kreeg polio en moest haar leven lang een beenbeugel dragen om zich te kunnen voortbewegen, en zelf overleefde ik als baby ternauwernood kinkhoest. Gelukkig boekte de wetenschap ook op dit gebied vooruitgang en ik weet zeker dat een volgende generatie op ‘corona’ terug zal kijken zoals wij dat nu doen op de pest en de pokken en de cholera, allemaal ziektes die voor ‘donkere tijden’ hebben gezorgd. En juist in die donkere tijden was er altijd dat ene feest dat hoop en licht bracht; het feest van Kerstmis.

Ik vind het heel erg om te horen dat er mensen zijn die vinden dat er dit jaar met Kerstmis niets te vieren valt, alleen omdat ze die kerstdagen op een andere manier moeten doorbrengen dan ze hadden verwacht. Nee, je kunt niet uit eten, en het is beter om nu even niet op ski-vakantie te gaan. En dat feestje met collega’s en vrienden moet minstens een paar maanden uitgesteld worden, en ja, de toekomst van je onderneming is onzeker, en dat ontslag hakt er gigantisch in. Ik snap dat allemaal best, maar tegelijkertijd denk ik: wat zeur je nou? Je hebt een dak boven je hoofd, een kachel die brandt, een douche met warm water. Er is zowaar een financieel vangnet, zelfs als dat minder is dan je zou willen. Je kunt boodschappen doen bij de super, met je gezin spelletjes doen rond de kerstboom, een boek lezen of een Zoom-diner organiseren. Je hoeft niet in de kou naar het front om anderen dood te schieten, je hoeft niet in angst te zitten dat je wordt platgebombardeerd. Je moet alleen thuis blijven en gewoon een paar maanden doen wat je gezegd wordt. Hoe erg is dat nou helemaal?

Kerstmis betekent voor mij nog steeds een feest van hoop en licht. Vrede en welbehagen vind je niet in warenhuizen en verre oorden. Je vindt het in jezelf, wanneer je beseft dat de mens nooit en te nimmer de baas is over het leven. De teugels in handen hebben, controle uitoefenen… Het zijn loze kreten, want in het universum is de mens maar een piepklein stipje, dat uitgeroeid kan worden door een op hol geslagen virus, veroorzaakt door de arrogantie van diezelfde mens. Aan het begin van dit jaar had ik nog hoop dat er een ommekeer zou komen, dat we als mensheid zouden gaan beseffen dat het tijd is om meer respect te hebben voor de aarde waarop we leven omdat we zijn doorgeslagen in onze welvaart en meer kapot maken dan goed voor ons is. Nu, aan het eind van een jaar dat voor velen heel veel verdriet heeft gebracht, weet ik dat die hoop tevergeefs is. Dat ‘men’ ieder ander de schuld geeft, behalve zichzelf. Dat op vakantie gaan belangrijker is dan de verspreiding van het virus tegen te gaan en vooral dat de wereldwijd genomen maatregelen blijkbaar alleen gelden voor anderen.

De naweeën van 2020 zullen heftig zijn en nog jaren doordreunen. Mijn hart gaat uit naar degenen die alles waar ze heel hard voor hebben gewerkt zien instorten, naar degenen die dierbaren te vroeg hebben moeten verliezen, naar degenen die het virus bevochten hebben en niet weten of ze ooit weer degenen zullen zijn die ze waren. Kerstmis 2020 is anders dan anders, dat zal ik niet ontkennen, maar ik hoop dat deze dagen van hoop en licht een ieder – ondanks de onzekere tijden waarin we ons bevinden – toch vrede en welbehagen zullen brengen. Al was het alleen maar in onszelf.

Ik wens jullie allen een mooie kerst en een gelukkig, maar vooral gezond 2021!

♥♥♥♥♥

Eindejaarscolumn

De zonnewende van 2019 heeft op 21 december plaatsgevonden, wat betekent dat we de langste nacht er alweer op hebben zitten. De dagen gaan dus lengen, een paar minuutjes per dag slechts, maar net als die vele druppeltjes die een emmer vol maken, zet dat echt wel zoden aan de dijk. Over een paar weken begint de natuur te ontwaken, hoeven we steeds later het licht aan te doen en hebben we alle decemberfeesten weer achter de rug.

Op dit moment zitter we er echter nog middenin. Of je er nu wel of niet van houdt, er veel of weinig aan doet, het blijft altijd een enerverende tijd, die laatste weken van het jaar. Hoewel… als ik heel eerlijk ben, merken we er hier in Kato Gatzea verdraaid weinig van. We hadden heerlijk zonnige dagen, mooi weer, en aangezien zoonlief de kerstdagen dit jaar elders doorbrengt, hoefde ik ook niet echt veel vooruit te werken om een paar weken ‘vrij’ te hebben. We kachelen dus gewoon in een rustig tempo voort en zien wel wat de komende tijd op ons pad komt. Dat ‘kachelen’ ging zelfs zo rustig, dat ik me dit weekend pas over het kerstmenu heb gebogen, en daarna een beetje kerstversiering heb aangebracht. We houden het simpel dit jaar. Met een jong, energiek katje in huis kun je geen overdadige versiering hebben, in ieder geval niet in een woonkamer van vier bij vijf die al vol staat met meubels en andere aanverwante artikelen. Of misschien gebruik ik dat wel als goed excuus om niet alles uit de kerstkast te trekken, dat kan natuurlijk ook. Hoe het ook zij, de echte kerststemming zit er bij mij blijkbaar nog niet helemaal in, maar wat niet is, kan nog komen. En zo niet, dan vind ik dat ook prima. Een ieder moet gewoon doen waar hij of zij zich prettig bij voelt, en voor ons is dat dit jaar dus lekker vanaf de zijlijn kijken naar de gekte die er tegenwoordig rond de feestdagen heerst.

Ik denk dat ik niet de enige ben die zich in deze periode regelmatig afvraagt wat er is gebeurd met die simpele, eenvoudige kerstdagen van weleer. Dagen waarin het kerstmaal – zoals bij ons thuis – bestond uit een helder kippensoepje, kip als hoofdgerecht, en ijs met warme kersensaus toe. Jaar in jaar uit, daar hoefde niemand over na te denken. Een huzarenslaatje, wat doppertjes en peentjes en een schaal appelmoes op de met het papieren kersttafelkleed gedekte tafel als bijgerecht en dat was dat. Na het kerstdiner was het tijd om bij de kerstboom-zonder-cadeautjes-eronder te relaxen met een boek, een bordspel of – mijn moeder – de kerstpuzzel uit de krant. Voor de kerstmuziek zorgden we zelf, bij het orgel van pa, want radio en televisie gingen op die dagen alleen aan voor de kerstrede van de koningin. Het waren dagen voor het gezin, de rest van de familie zagen we pas op nieuwjaarsochtend, als we allemaal bij oma en opa koffie gingen drinken. Wij kinderen kregen natuurlijk geen koffie, maar één glaasje limonade, een piepklein glaasje ook nog eens, zoiets als waaruit ik nu mijn tsipourootje drink. Het opa en oma-huisje barstte dan bijna uit zijn voegen, want mijn pa had zes broers en één zus, maar met een beetje opschuiven paste het wel. En voor ons kinderen was het iets om naar uit te kijken, want het kerstrapport mocht mee, en met een beetje geluk kon je van iedere oom wel een dubbeltje of iets meer scoren omdat je zo goed je best had gedaan.

Ach ja, die tijd ligt al heel lang achter ons, en zo simpel hoeft het natuurlijk ook niet meer vandaag de dag. Dat kan ook niet meer, de tijden zijn veranderd en wij mensen zijn mee veranderd. Maar toch, al die overdaad in de winkels, al dat ‘moeten’, het een nog mooier en specialer dan het andere, dat opgeklopte kerstgevoel… ik kan er maar niet aan wennen. Gelukkig hoef ik dat ook niet, want ons leven in Pilion is normaal gesproken al een leven buiten de hedendaagse hectiek en dat geldt dus zeker ook voor de decemberperiode. Op welke wijze je deze kerst ook viert, rustig of uitbundig, alleen of met een groot gezelschap, ik hoop dat je ervan zult genieten. En vooral dat je toch ook even stil zult staan bij al die mensen die niet het geluk hebben om de kerstdagen door te brengen zoals ze dat zo graag zouden willen. Voor mij zijn dat de vluchtelingen op Lesbos, voor een ander misschien de dakloze op de hoek van je straat. Een beetje liefde en hoop geven aan andere mensen… het is zo’n kleine moeite, en als we dat nou allemaal gewoon doen, dan ziet de wereld er al heel snel een stuk beter uit. Dat is namelijk wat ik iedereen voor 2020 uit de grond van mijn hart toewens: een betere wereld – zonder al dat oervervelende gehakketak, dat ongelooflijk negatieve venijn en vooral die niet te bevatten afschuwelijke misdaden. Ik wil zo heel graag een wereld waarin we respect hebben voor elkaar, ongeacht huidskleur, geloof, sekse, eetgewoonten, uiterlijk of handicap. En verdorie, zo moeilijk is dat toch niet? Als we er allemaal ons best voor doen, dan moet het een keer lukken, want een betere wereld begint echt nog steeds bij jezelf!

Behalve die betere wereld wens ik jullie vanuit het rustige Kato Gatzea natuurlijk hele fijne kerstdagen en een mooi, liefdevol, avontuurlijk en vooral gezond 2020! Maak er iets moois van, geniet van iedere dag en wees een beetje lief voor elkaar, dan wordt het vast een fantastisch jaar!

ΚΑΛΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ, ΚΑΛΗ ΧΡΟΝΙΑ!

♥♥♥♥♥

Let it be Christmas!

Nog twee dagen te gaan, dan is het Kerstmis. Het wordt mijn tweeënzestigste kerst, zat ik net te bedenken. En dat is best veel eigenlijk als je dat achter elkaar zet. Honderdvierentwintig dagen oftewel ruim vier maanden van mijn leven heb ik dit feest al mogen vieren en als het een beetje meezit, komt daar misschien nog wel een maandje bij voordat het engelenkoor me naar boven roept. Niet dat me dat nou zo leuk lijkt, de hele dag op een wolkje hemelse liederen zingen. De enige twee die ik hier in huis nog wel eens spontaan wil zingen, zijn ‘Er ruischt langs de wolken’ – ja, met es-cee-haa, zo schreven wij dat vroeger – en ‘Een lammetje ging dwalen’. Bij het eerste lied kom ik echter nooit verder dan de eerste regel, de rest hum ik er maar een beetje achteraan. Het hemels geruis verandert bij mij meestal heel snel in ‘Imagine all the people…’ en dan raak ik toch een beetje in de war, want een wereld zonder hemel en hel zoals John Lennon dat beschrijft lijkt mij heel wat vrediger dan al dat hemels geruis langs de wolken dat in de afgelopen eeuwen al voor zo heel veel strijd heeft gezorgd.

Met het tweede lied, over het lammetje dat aan het dwalen ging ‘heel ver en heel alleen’, heb ik wat meer feeling. Misschien wel omdat we allemaal in ons leven tijden meemaken waarin we ‘ver en heel alleen’ zijn. Dan is het heel fijn om te weten dat een echt goede herder, eentje die zijn vak verstaat, niet zal rusten voor hij zijn afgedwaalde lammetje gevonden heeft. Ik heb altijd zoveel medelijden met het arme, doodsbange lammetje uit het lied, dat ik liever geen lamsvlees eet tenzij ik het niet kan vermijden. Ik gun al die lammetjes namelijk zo heel graag ook een goede herder die hen supersnel terugbrengt naar de kudde. Maar geen lamsvlees eten is niet zo handig als je woont in een land als Griekenland. Vooral met de Pasen zijn lammetjes hier favoriet, en dat schijnt weer iets met offeren te maken te hebben. Wat mij dan meteen weer doet denken aan The Story of Isaac, een song van Leonard Cohen, waarin Abraham zijn zoontje Isaak naar de slachtbank leidt omdat hem dat in een goddelijk visioen werd opgedragen. Ook niet echt een lied om trek van te krijgen, zal ik maar zeggen. Ach ja, dat hoofd van mij zit altijd vol muziek en het ene lied leidt naar het ander.

Maar liedjes, hemels of ‘gewoon’, brengen je gelukkig ook terug in de tijd, herinneren je aan bijzondere momenten. En o, wat zitten er veel bijzondere momenten in mijn tweeënzestig kerstfeesten. Feestelijke dagen waarop ik goddank altijd een dak boven mijn hoofd had. Gezellige dagen met familie en vrienden om mij heen, dagen waarop ik genoten heb van vele overvloedige kerstdiners – geslaagde en minder geslaagde. En hoewel ook ik mijn portie Blue Christmasses heb gehad, speelden mijn kerstmissen zich alle tweeënzestig af in een warme, veilige omgeving, waar mooie herinneringen werden gemaakt. En hoe ouder ik word, hoe meer ik besef hoe bijzonder dat is. We zien dagelijks op het journaal hoe anders het voor het gros van de mensheid op deze aarde is. Tezamen met al dat leed dringen ook angst en haat steeds vaker ons leven binnen. Veel eraan doen kunnen we meestal niet, maar wat we wel kunnen is liefde en respect hebben, voor elkaar en voor alles wat leeft op deze aarde. In plaats van elkaar letterlijk of verbaal af te slachten kunnen we beter de handen ineen slaan om onze wereld een beetje gezelliger te maken, elkaar een beetje liefde te geven. En denk nu niet dat jouw druppel van liefde er ‘slechts’ eentje op een gloeiende plaat is. Zelfs de grootste oceaan bestaat uit druppels, dus laat die kraan der liefde maar mooi openstaan en doordruppelen.

Ik wil alle lieve mensen die mij ook dit jaar weer een of meer druppels van hun liefde hebben gegeven – en dat waren er velen! – een heel fijn kerstfeest toewensen, met mooie liedjes die hen doen terugdenken aan de bijzondere momenten in hun eigen unieke leven. Ik wens jullie warmte, gezondheid en geluk toe voor het nieuwe jaar, en hoop dat al je dromen mogen uitkomen. En zo niet, beleef dan in ieder geval plezier aan het dromen van die dromen. Lach en zing en dans, al is het soms met een traan op je wang. En blijf geloven in vrede op aarde, want die vrede… die begint nog altijd bij jezelf.

Kalá Xristouienna kai Kalí Xroniá uit Pilion!

♥♥♥♥♥