Over humor en schaterlachen

In het Griekse restaurant Palladion in mijn geboortestad Vlaardingen, waar ik een aantal jaren geleden een zeer gezellige schrijvers-ontmoetingsavond met mijn lezers organiseerde – inclusief muziek, hapjes, drankjes én voorlezen uit eigen werk – wordt vanaf 1 april alleen nog maar Grieks gesproken. ‘Omdat wij voor dé ultieme Griekenland-ervaring gaan…’ schrijft Dimitri op hun Facebook-pagina. De Nederlandse bediening heeft een stoomcursus Grieks gedaan en voor de gasten liggen er taalgidsen Nederlands-Grieks en andersom klaar. Een aanvullende taalcursus bij Dimitri behoort ook nog tot de mogelijkheden voor wie er serieus werk van wil maken. Ik vind het een supergoed idee. Het is een goede voorbereiding op het uit eten gaan tijdens je vakantie in Griekenland, toch? Met zinnetjes als: Zoiets lekkers heb ik nog nooit geproefd – Den écho dokimásei poté káti tóso nóstimo… of Meer wijn alsjeblieft – Parissótero krasí parakoló … en Groetjes aan de chefChairetísmata ston sef verover je ongetwijfeld de harten van het taverne-personeel en ben je vrienden voor het leven!

Het is natuurlijk een (wat mij betreft goed geslaagde) 1-april-grap, en heel wat beter dan wat de Gemeente Vlaardingen bedacht had: een officieel schrijven aan het plaatselijk zeer bekende Café Mes om de naam te wijzigen aangezien de gemeente een zero-wapenbeleid voert en de huidige naam op de gevel vooral bij jongeren agressie zou kunnen opwekken. Was deze ‘grap’ op 31 maart naar buiten gebracht, dan was het misschien nog goed gegaan, maar dit gebeurde ruim een week eerder. Slechte timing, en een slechte, ongepaste ‘grap’, want nog geen paar weken ervoor hadden er maar liefst twee dodelijke mes-incidenten in de stad plaatsgevonden. Dat gecombineerd met een officiële gemeentewoordvoerder die glashard volhield dat het bloedserieus was, maakte dat niet alleen de lokale pers maar ook de lándelijke media er bovenop sprongen. Een typisch voorbeeld van mislukte humor dus.

Goeie humor maakt het leven wel leuker, dat is een feit. Het helpt ook om je huwelijk gezond te houden. Kunnen lachen om jezelf en met elkaar is absoluut een vereiste in iedere relatie, dat durf ik na vijfenveertig jaar huwelijk wel te stellen. Dat, en samen kunnen huilen. Ook heel belangrijk. Maar mooier is natuurlijk het ‘huilen van het lachen’. Dat deed ik vroeger vaker dan tegenwoordig, maar zo heel af en toe heb ik gelukkig nog weleens zo’n gierende en niet te stoppen lachbui, en hoe heerlijk bevrijdend is dat! Dan kun je er weer dagen tegenaan. De aanleiding is meestal iets heel meligs, zoiets waarbij de ander denkt van ‘huh? Wat is hier nu grappig aan?’ Een reactie die de lachbui alleen maar aanwakkert, en aangezien lachen zeer aanstekelijk is, is de kans groot dat je uiteindelijk toch sámen gezellig op de bank zit te schuddebuiken.

Ik ben blij dat ik het af en toe nog kan, dat huilen van het lachen. Zo heel veel valt er immers niet meer te lachen in het grimmige leven van de volwassen mens. Juist daarom is het zo belangrijk om je gevoel voor humor niet te verliezen en toch ook de absurde dingen in datzelfde leven te blijven zien. In dat opzicht kunnen we veel leren van baby’s en peuters, die hun vrolijke kijk op de wereld nog niet hebben verloren en kunnen schateren om een doodgewone niesbui van een volwassene, om een dwaas spelletje als kiekeboe of om een onverwachts omvallende blokkentoren… Om maar even wat te noemen. Van schaterende kinderen wordt een mens vrolijk, en een beetje vrolijkheid na de afgelopen lastige maanden kan ik persoonlijk heel goed gebruiken. Naar de komst van onze kleinzoon – en niet te vergeten onze lieve zoon en schoondochter – kijk ik dan ook al weken reikhalzend uit. Het wordt het eerste bezoek hier van onze hummel en behalve superleuk vinden we het ook best wel een beetje spannend. Misschien schrikt Kai zich wel helemaal te pletter als hij die malle gezichten uit de telefoon voor het eerst levensgroot in het echt ziet! En dan willen ze hem natuurlijk ook nog eens helemaal platknuffelen! Pff, je zou van minder de kluts kwijtraken…

Onze Griekse buurvrouw Machi kan trouwens ook niet wachten tot het zover is. In haar guesthouse aan de overkant van de straat brengen we meestal onze familie en goede vrienden onder, waardoor we haar in de afgelopen vijftien jaar eigenlijk wel een beetje als ‘familie’ zijn gaan beschouwen. Ze behoort al lang niet meer tot de jongsten en ik vind het dan ook best bijzonder dat zij niet alleen de bezoeken van mijn moeder nog van dichtbij heeft meegemaakt, maar ook onze zoon heeft zien opgroeien van lange vrijgezelle slungel tot ‘aanstaande vader met baard’. Ze was bijna net zo blij als wij toen we haar vertelden dat Kai gezond en wel was geboren. En natuurlijk laten we haar regelmatig foto’s en filmpjes van hem zien, die ze altijd onder het slaken van die heerlijke Griekse oma-kreetjes bekijkt. Ik weet dan ook wel zeker dat onze Kai niet alleen van ons maar ook van haar een innige knuffelpartij te wachten staat.

Maar april staat natuurlijk niet alleen in het teken van het (klein)zoon-bezoek. Voor de Grieken is de aanloop naar Pasen al in volle gang. Het is vergelijkbaar met ‘onze’ drukke decembermaand, want in Griekenland is niet Kerst maar Pasen het belangrijkste religieuze feest. Een feest dat in familiekring en het liefst in het geboortedorp wordt gevierd, ingeleid door indrukwekkende en traditionele kerkrituelen. Met op eerste paasdag lam aan het spit of uit de oven, gevolgd door vele uren van muziek en dans. In de week voor en na de Pasen ligt het halve land stil, want de meeste mensen plakken er ook nog eens hun vakantie aan vast. Om voor te bereiden of uit te rusten van al dat paasgedoe…

Al met al wordt het dus een drukke maand hier in ons Griekse huisje, en des te fijner is het dat het met mijn rug momenteel redelijk tot goed gaat. Ik zit op zo’n 85 tot 90% van mijn herstel, niet slecht als je bedenkt dat ik in het begin van dit jaar nauwelijks een stap kon zetten. We blijven voorzichtig, dat wel, en met mijn huidige wandeltempo ga ik de Nijmeegse vierdaagse zeer zeker niet in vier dagen redden, maar dat hoeft ook niet. Als ik volgende week schaterlachend met mijn kleinzoon over het strand kan lopen is het paaswonder wat mij betreft dit jaar al vroegtijdig geschied…

♥♥♥

 

Vaarwel 2024, hallo 2025!

Naarmate je ouder wordt, gaat de tijd sneller. Hoe dat kan weet ik niet, maar het is echt waar. Voor je het in de gaten hebt, is er alweer een jaar voorbij. Voor ons was het gelukkig een redelijk ‘rustig’ jaar, zonder de rampen die we het jaar ervoor het hoofd moesten bieden.

Hoewel… zo heel erg rustig was het allemaal niet nu ik er zo over nadenk. Ik herinner me nog heel goed de brand in mijn net opgeknapte kantoor, vier dagen voor ons vertrek in januari naar Nederland. Gelukkig werd dat gecompenseerd door twee weken heerlijk knuffelen met onze net geboren kleinzoon en gezellige uitstapjes met familie en vrienden. Dat alles helaas wel  gevolgd door grote zorgen om een doodzieke Krumpie de Kat bij thuiskomst. Pas twee maanden later kreeg ze op wonderbaarlijke wijze ineens weer zin in het leven, na onze terugkomst uit Athene, waar we een fantastisch concert van André Rieu hadden bijgewoond. In juli ging ik alwéér twee heerlijke weken naar Nederland, hoewel het niet zo leuk begon met een achttien uur durende heenreis en een horror-overnachting in de bagagehal op Düsseldorf. Eenmaal weer terug kregen we een bloedhete zomer, goddank zonder branden, maar echt zo’n zomer waarin je nauwelijks je huis uit komt vanwege de immense hitte. De nazomer was gelukkig heerlijk, en in oktober reisden manlief en ik opnieuw een weekje naar Athene, ditmaal om mijn paspoort te vernieuwen en te vieren dat we dit jaar maar liefst vijfenveertig jaar getrouwd zijn.

Helaas vond mijn rug het allemaal een beetje te veel van het goede. Sinds dat laatste reisje is de al maanden sudderende ischias geëxplodeerd en na diverse behandelingen die de pijn alleen maar erger maakten is uiteindelijk vastgesteld dat de rechterkant van mijn bekken op de een of andere manier verschoven is en daardoor scheef staat ten opzichte van de linkerkant. Ik kan u vertellen dat zoiets heel pijnlijk is. Vooral als je je beweegt. De meest simpele dingen zoals gaan zitten of opstaan, iets van de grond oprapen of de kat eten geven blijken ineens een bijna onmogelijke opgave te zijn. Ik strompel dus al kreunend dit oude jaar uit, maar ik heb goede hoop dat het in de komende maanden weer goed zal komen. Dat moet, want aan achter de geraniums zitten ben ik nog lang niet toe!

Knap vermoeiend is het wel, zo’n extreem pijnlijke periode die nu al zoveel maanden aanhoudt. Gelukkig hadden we voor de decembermaand geen plannen op het gebied van familiebezoek, feestjes of reisjes. Het geplande tripje naar het Elvenpark in Trikala moest ik helaas afzeggen, ik kom momenteel niet verder dan het einde van de straat en de supermarkt achter ons huis. Onze kerst was dan ook zeer rustig, een samen thuis genieten van lekker eten, een mooie film en zelfs van een detectivespel, een kerstcadeautje voor onszelf waarnaar met name ik heel erg had uitgekeken. Het spel was echter niet aan ons besteed. Na ons twee uur lang serieus verdiept te hebben in de politiedossiers,  hebben we de boel maar opgeruimd. Veel te vermoeiend, zo’n moord oplossen vanuit je huiskamer!

En nu is het oudejaarsdag. Een heerlijk zonnige dag na een periode van veel regen. Er is geen vuurwerkknal te horen, alleen het zachtjes kabbelen van de golven verderop. Vuurwerkoverlast is hier absoluut geen issue. Om twaalf uur vanavond wordt er hooguit tien minuten wat siervuurwerk afgestoken in het dorp, daarna verdwijnt iedereen naar binnen om gezellig samen te zijn met vrienden en familie. In Volos is er als ik het goed begrepen heb wel een groot centraal vuurwerk te zien dat jaarlijks door de gemeente wordt verzorgd, maar aangezien wij de jaarwisseling altijd thuis doorbrengen, hebben we dat nooit meegemaakt. Hoeft ook niet, in onze Nederlandse jaren hebben we meer dan genoeg vuurwerk gezien, gehoord en verafschuwd. Zo blij dat we hier gewoon zonder angst over straat kunnen in december. Alleen dat is al een goede reden om hierheen te emigreren…

Zo’n oudejaarsdag is natuurlijk ook het geijkte moment om vooruit te blikken. Een nieuw jaar ligt voor ons en niemand die weet wat het zal brengen. Echt hoopvol ziet het er allemaal niet uit, maar doemdenken zit niet in mijn karakter. Eens zal de mensheid toch gaan inzien dat we met liefde, begrip en respect voor elkaar veel verder komen dan met oorlog, haat en nijd. Dat we beter voor onze aarde moeten zorgen, ook al betekent dat een stapje terugdoen in de luxe en overvloed waaraan we in de afgelopen decennia gewend zijn geraakt. Vroeger was zeker niet alles beter, maar dat betekent niet dat er niets goed was. Het is jammer dat we die goede dingen aan het afstoten zijn, dat het eigen ikje het meest belangrijke is geworden in de huidige maatschappij en het ‘ieder voor zich’ de boventoon voert.

Hier in ons rustige Griekse dorpje op het platteland merken we niet zo heel veel van wat er zich in de grote boze buitenwereld afspeelt, tenzij we er zelf naar op zoek gaan. Ons leven kabbelt gewoon verder zoals het de afgelopen twintig jaren al hier voortkabbelt. Met ups en downs, met lief en leed, net als bij iedereen. Met af en toe een flinke bosbrand, een overstroming of een aardbeving. Heftige gebeurtenissen, zo dicht bij huis. Geen fijne dingen om mee te maken, maar het leert je wel dat het leven ook na zo’n ramp weer doorgaat, al wordt het nooit meer als ervoor. Zoiets heftigs meemaken leert je vooral dat niets zeker is, dat niets voor eeuwig is en dat je leven van het een op het andere moment totaal veranderd kan zijn…

Als ik vooruitblik naar het nieuwe jaar dan hoop ik dat ons eigen leven hier in Pilion ook in 2025 gewoon voort blijft kabbelen. En voor iedereen wens ik dat zij die de macht hebben die macht zullen gebruiken om de wereld mooier te maken zodat de mensen die in die wereld wonen gelukkiger zullen zijn. U en ik, wij hebben daar weinig invloed op, maar we kunnen wel onze eigen omgeving mooier maken en onze medemens met liefde, begrip en respect tegemoet treden. Zo moeilijk is dat toch niet? Dan wordt die grote boze buitenwereld vanzelf een beetje minder boos, dat weet ik zeker.

Ik wens iedereen een gezellige jaarwisseling en een sprankelend, gezond, liefdevol en vooral vredig 2025 toe! Καλή Χρόνια!

♥♥♥

 

Bijna Kerst

Ik vind het altijd een beetje lastig om op de eerste dag van december iets geschikts te verzinnen om over te schrijven. Voor een echte kerstcolumn met serieuze mijmeringen en gedachtes vind ik het nog te vroeg, maar veel beleven doe ik momenteel ook niet. November in Pilion is over het algemeen een vrij rustige maand. De zomergasten zijn weg, de tavernes en toeristenwinkeltjes dicht, de dorpsbewoners zijn druk met de olijvenpluk en iedereen bereidt zich in alle rust voor op de winter. Het weer gaat langzaam in winterstand, dat wil zeggen dat het ’s ochtends al best koud kan zijn, en ’s middags nog warm genoeg om zonder jas te lopen. Het is een echte ‘suddermaand’, zal ik maar zeggen, zo eentje waarin je alle kanten op kan, maar weinig gericht bezig bent.

Zo had ik mezelf voorgenomen om dit jaar net als vele van mijn collegaschrijfsters ook maar eens een kerstnovelle te schrijven. Eind oktober ben ik daar al mee begonnen, met als resultaat dat ik inderdaad een begin heb gemaakt met het schrijven van maar liefst drie (!) totaal verschillende kerstverhalen die helaas geen van allen verder zijn gekomen dan de eerste twee hoofdstukken. Een kerstnovelle van mijn hand zit er dus ook deze kerst niet in. Het gekke was echter dat ik tijdens het schrijven steeds vaker ‘bezoek’ kreeg van mijn drie Rozen-dames uit Beekbrugge. Ze waren behoorlijk hardnekkig, en daarom belandde ik twee weken geleden op de een of andere manier samen met Suzan en een voor mij nog onbekende Inez toch ineens weer aan een tafeltje in de Yellow Rose, de gezellige tearoom van Lotte.

De Rozen-dames hebben zich de afgelopen vier jaren nogal rustig gehouden, dus ik was echt heel verbaasd dat ze nu ineens weer bij me opdoken. Dat was ook eigenlijk niet de bedoeling, want een trilogie bestaat echt maar uit drie delen. En die zijn alle drie allang geschreven. Dus ik heb geen idee of dit tearoom-bezoek een serieuze poging is om mij te verleiden tot het schrijven van een vierde deel, of dat het onbewust gewoon een excuus is om toch maar geen kerstnovelle te schrijven. Daarvoor moet je als schrijfster toch een beetje van kerst houden, en daar schort het bij mij denk ik een beetje aan.

Begrijp me niet verkeerd, ik vind al die kerstromantiek heel leuk om naar te kijken of over te lezen, maar zelf heb ik niet zoveel met kerst. Ik herinner mij nog heel goed mijn eerste ‘romantische’ kerst die ik als kersvers getrouwde mevrouw Hollander doorbracht aan boord van de havensleepboot waarop manlief tijdens de feestdagen dienst had. Ik vond het prachtig, want hoe vaak krijg je nu de kans om te zien hoe het er op zo’n sleepboot aan toe gaat? Nog voor het kerstmaal op tafel stond, kwam er al een oproep van een olietanker die de haven binnengesleept moest worden, en ‘onze’ boot was toevallig aan de beurt. Ik was helemaal blij, want het zou mijn eerste sleepreisje buitengaats worden. En daar gingen we, met mij aan de reling, dikke jas aan, muts op en sjaal om, want het was superkoud op die bewuste eerste kerstdag in 1979.

Reuze spannend vond ik het toen we de Europoort uitvoeren en bij Hoek van Holland de Noordzee op voeren. ‘Wacht maar tot we goed en wel op open water zijn,’ waarschuwde de kapitein me. ‘Dan piep je wel anders.’ En helaas kreeg hij gelijk. Er stond een flinke, bijna stormachtige wind, en naar ik me later heb laten vertellen beweegt een sleepboot op de golven zowel van links naar rechts als van voor naar achter. Zou het een of/of vaarbeweging zijn, dan had mijn maag er ongetwijfeld tegen gekund, maar en/en gaat alleen goed bij de zeer ervaren zeelui onder ons. En dat was ik dus niet. Nog geen halfuur na het bereiken van open zee ben ik dan ook een zeer innige relatie aangegaan met de wc-pot onderdeks. Een niet al te fijne relatie die gelukkig eindigde toen de sleepboot met de tanker achter zich het havenhoofd van Hoek van Holland weer bereikte… ruim tien (!) uur later.

Van het heerlijke kerstmaal dat manlief voor de bemanning had bereid heb ik niets meegekregen, al bood de kapitein me nog wel een speciaal voor mij bewaarde kippenpoot aan toen ik de volgende ochtend enigszins bleekjes weer in de stuurhut verscheen. Die heb ik maar beleefd afgeslagen, want alleen de gedachte eraan was al bijna genoeg om de relatie met de wc-pot te herstellen. Ik weet nog dat ik na het aanmeren in de Europoort zo snel mogelijk van boord ben gegaan en in mijn ijskoude groene Fiatje bibberend naar huis ben gereden, waar ik van ellende meteen in bed ben gedoken en er pas de volgende dag weer uit ben gekomen.

De eerste twintig jaar van ons huwelijk was het altijd onzeker of manlief er met de kerstdagen wel of niet bij zou zijn. Ik herinner me nog dat we kerst weleens een week eerder hebben gevierd omdat hij dienst had tijdens die dagen. ‘Als de hele wereld de klok een uur terugzet en kan doen alsof het een uur vroeger is, dan kunnen wij toch wel net doen of kerst een week eerder is?’ vond ik, en zo hebben wij dat jaar toch twee dagen gezamenlijk een gezinskerst gehad, met alles erop en eraan, een week voordat de rest van de wereld eraan toe was.

Gezien mijn vaak onconventionele ervaringen met kerst ben ik dus beslist geen expert als het aankomt op het schrijven van een romantische kerstnovelle. Maar wie weet, misschien doe ik dit jaar wel genoeg inspiratie op om de nu begonnen kerstverhalen ooit een keer af te schrijven. In Volos wordt namelijk komende week de kerstverlichting ontstoken, het startsein voor heel veel verschillende grote en kleinere kerstevenementen. De kerststal met ezel en schapen staat weer op het plein, de kerstman houdt open huis in het kerstpark en de stalletjes met de Griekse versie van warme oliebollen staan al klaar. Een en al gezelligheid dus en reden voor wat meer stadsbezoekjes dan anders. Bovendien hebben vrienden me uitgenodigd om binnenkort mee te gaan naar het grootste Kerst-themapark van Griekenland, de Molen van de Elven, in de stad Trikala. Superleuk vind ik dat, en hopelijk blijft het weer dusdanig goed, dat ons uitje door kan gaan.

Maar… tussen al die gezellige vooruitzichten door ga ik zeker ook zo af en toe terug naar Beekbrugge om te horen wat Suzan, Emma en Lotte mij te vertellen hebben. Of het genoeg is voor een heel boek? Hm, dat zal de tijd leren…

♥♥♥

Herfstgedachten

Wat ik het mooiste vind aan de herfst zijn de kleuren. Warm rood, donkergeel, paars… ik houd ervan. Net als van de zware grondgeur die je het beste opsnuift als je door zo’n prachtig gekleurd herfstbos loopt. Wanneer er dan ook nog een stralend zonnetje aan de diepblauwe lucht staat, dan ben ik een genietend, gelukkig mensenkind.

Zo’n dag is het vandaag, de eerste november, hier in Pilion. Ik heb voor ik mij aan het bureau zette om deze column te schrijven, zeker een kwartier plat op mijn achterste op het paadje in de tuin gezeten om te genieten van wat de herfst met onze ongedwongen Griekse cottagetuin doet. En zittend op het koude beton voelde ik me ongelooflijk dankbaar dat ik zo gelukkig ben om juist dat te kunnen doen: genieten van de kleuren, de geuren, het weelderige groen en de weldadige nazomerrust in ons kleine dorp.

Ik weet niet hoe het jullie vergaat, maar ik heb zulke ‘bewust genieten-kwartiertjes’ tegenwoordig heel hard nodig om niet overspoeld te worden door alles wat er op dit moment in de rest van de wereld gebeurt. Hoe diep is de mensheid gezonken als machtswellustelingen als Netanyahu, Trump en Putin kunnen doen wat ze doen? Wat is er gebeurd met dat ‘gezonde verstand’ waardoor de mens zich zogenaamd zou onderscheiden van alle andere wezens op deze aarde? Waarom laten we toe dat steeds meer idioten dusdanig tekeer kunnen gaan dat angst, haat en dood een ‘normaal’ onderdeel van het dagelijks leven zijn geworden? Onbegrijpelijk, dat is het, en ik ben al lang geleden opgehouden om ook maar te probéren het te begrijpen.

Die machtsstrijd en het landje veroveren gaan namelijk onafgebroken door, ongeacht wat er zich verder nog afspeelt in de wereld, of het nu gaat om alles verwoestende orkanen of – zoals deze week – de ongekende regenval met de daaruit voortvloeiende catastrofale overstromingen in Zuid Spanje. Dat heeft volgens de deskundigen weer alles te maken met de veelbesproken klimaatverandering, het resultaat van decennia lange onverschilligheid voor de Enige Echte Machthebber op onze aarde: de natuur.

Dat Moeder Aarde de laatste tijd heel erg boos is op de mensheid vind ik niet zo vreemd. Ze heeft zich lang genoeg ingehouden, en meer dan voldoende waarschuwingen afgegeven. Geen wonder dat ze het zat is en besloten heeft dat wie niet luistert, dan maar moet voelen. En weet je, ik kan haar geen ongelijk geven, al vind ik het vreselijk dat het ook hier weer de onschuldigen zijn die er het slachtoffer van worden. Ik denk dan ook dat het met name daardoor komt dat ik me vanmorgen, gezeten op het betonnen tuinpad, zo uiterst dankbaar voelde voor alles wat diezelfde Moeder Aarde ondanks haar boosheid aan míjn kleine plekje in die grote boze wereld geschonken heeft…

Hoe fantastisch zou het zijn als ik de mensheid een kant-en-klare oplossing zou kunnen bieden voor wat er momenteel allemaal mis is met de wereld. Hoe geweldig zou het zijn om in het bezit te zijn van een toverstokje waarmee ik alleen maar hoefde te zwaaien om alle narigheid weg te vegen. Wat zou de wereld dan licht en vrolijk zijn! Maar helaas, dat toverstokje waar ik nu al jaren naar verlang is nog steeds niet bij mij gearriveerd, wat betekent dat ik ook nu weinig anders kan doen dan datgene accepteren waaraan ik niets kan veranderen.

En daarom zat ik dus vanmorgen dankbaar te wezen in mijn eigen herfstige Griekse cottagetuin, waaraan ik eigenlijk niets hóéf te veranderen omdat Moeder Aarde dat heel lief zelf al voor mij doet. Ieder seizoen opnieuw! Wat niet betekent dat ik blij ben met álles wat ze me geeft. Zo zag ik bijvoorbeeld heel goed dat ze mijn Hertshooi-plant heeft besprenkeld met wolluis, die ik op de een of andere manier weg moet zien te krijgen voordat ze de hele plant verzieken. En ik zag vanaf mijn plekje op het tuinpad ook dat mijn ‘ongedwongen cottagetuin’ nu wel een beetje héél erg ongedwongen wordt door het vele onkruid dat ik vanwege de hete zomer niet regelmatig heb verwijderd. Dus ja, ik heb me zeker voorgenomen daar binnenkort toch maar zelf verandering in te brengen.

Zo’n nieuw seizoen geeft me namelijk altijd een bult energie. De herfst is een prima tijd om jezelf voor te bereiden op lange, gezellige en comfortabele winteravonden binnenshuis, maar daar moet je natuurlijk zelf ook wat voor doen. Zoals je huis tochtvrij maken, een flinke houtvoorraad voor de kachel bestellen of je muren een andere kleur geven. Maar zeker ook zorgen dat je jezelf omringd weet door lieve, positieve en gezellige mensen, waarmee je die lange avonden kan doorbrengen. Niet voor niets luidt het spreekwoord ‘waar je mee omgaat, word je mee besmet’.

Ik mag me gelukkig prijzen dat ik heel veel lieve mensen in mijn omgeving heb, zowel dichtbij als virtueel. Menige ‘koffieklets’ (thee, tsipouro of water werken ook ) aan de keukentafel of aan beide kanten van het beeldscherm heeft mij weer doen lachen als ik me niet zo fijn voelde door wat dan ook. Dat is namelijk wat lieve, gezellige mensen doen: ze géven je energie! Niet-lieve, negatieve mensen zijn zuigers die zich beter gaan voelen door het opslurpen van jóúw positieve energie. Net zolang tot jij je leeg en ellendig voelt. Vervolgens gooien ze je aan de kant en gaan ze op zoek naar een volgend slachtoffer, want ze hebben bereikt wat ze willen: dat je je net zo leeg en ellendig gaat voelen als zij!

Ik weiger stelselmatig om voer voor zuigers zijn. Gelukkig ben ik nog steeds in het bezit van mijn gezonde verstand, en dat waarschuwt mij als er van die slurpers op mijn echte of digitale pad komen. Het vertelt me bijvoorbeeld dat ik met een grote boog om zo’n zuiger heen moet lopen, dat ik gewoon over kan schakelen naar een ander televisieprogramma zodat ik niet negatief beïnvloed word door idiote beweringen of dat het de hoogste tijd is om weer eens op mijn achterste op het tuinpad te gaan zitten. Al die dingen werken namelijk mee om mijn positieve energie te bewaren en me niet leeg en ellendig te voelen.

Ik ben ervan overtuigd dat als meer mensen naar hun gezonde verstand zouden luisteren de zuigers en negatievelingen heel snel uit ons wereldbeeld zullen verdwijnen. En het probleem van een boze Moeder Aarde is dan ook meteen opgelost, want lieve, positieve en gezellige mensen zijn nu eenmaal ook gewoon aardig. Voor zichzelf, voor anderen – en voor de natuur…

♥♥♥

 

De dode vissen uit Lake Karla

Met het nieuwe schooljaar in zicht keren de meeste vakantiegangers langzaam maar zeker huiswaarts, waardoor het al een stuk rustiger is in ons dorpje. Niet dat het dit jaar nu zo druk is geweest, integendeel eigenlijk. Alleen tijdens het hoogtepunt van de Griekse bouwvak, in de weken voor en na Maria Hemelvaart, was het echt druk; daarvóór was het gewoon ‘lekker levendig’ te noemen. Opvallend was wel dat er heel weinig in zee werd en wordt gezwommen en dat heeft alles te maken met de overstromingen van vorig jaar september.

Ondanks talloze metingen en testen die aangeven dat het water in de Pagasitische Golf weer schoon is en volkomen veilig om te zwemmen, zijn er heel veel Grieken (en toeristen) die dat niet geloven. Op sociale media worden door de zogenaamde klik-sites constant fakeberichten verspreid die waarschuwen voor de meest enge ziektes die je kan oplopen door je in het water van de Golf te begeven. Zelf heb ik daar niets van gemerkt, behalve dan dat ik meer in zee heb gelegen dan andere jaren omdat het minder druk was dan normaal. Maar er enge ziektes aan overgehouden heb ik beslist niet!

Recentelijk gebeurde er helaas iets wat die ‘vervuilingshysterie’ nog een extra boost gaf. Binnen een paar dagen tijd spoelden er ineens duizenden dode vissen aan in de havens en stranden in en rond Volos en dat was natuurlijk koren op de molen van de social media. Dat vissen in zulke grote getalen stierven was het ultieme bewijs dat het met dat zeewater niet pluis is. Inmiddels is echter duidelijk geworden wat de werkelijke oorzaak is van die plotselinge vissensterfte en dat heeft niets te maken met vervuild zeewater, maar alles met wanbeleid, laksheid en onnadenkendheid.

Noordoostelijk van Volos, aan de voet van het hoge Mavrovouni-gebergte, ligt Lake Karla. In de jaren zestig van de vorige eeuw werd besloten het toenmalige meer volledig droog te leggen vanwege de problemen die het opleverde voor de agrarische sector in dat gebied. Denk aan overstromingen, maar ook aan de overlast van insecten die zich in het moerasgebied snel vermeerderden.  Met het verstrijken van de tijd werd echter duidelijk dat die drooglegging toch niet zo’n goed idee was geweest en wat niemand voor mogelijk hield gebeurde: het besluit werd teruggedraaid en het drooggelegde land veranderde opnieuw in een meer. Weliswaar niet zo groot als vroeger, en ditmaal voorzien van een dam, zodat het overvloedige water dat bij het eerdere meer voor zoveel overstromingen in het gebied zorgde, via een sluis en kunstmatige kanalen kon worden afgevloeid naar de Pagasitische Golf. Het heeft heel wat jaren geduurd, maar in 2018 was het tot nieuw leven opgewekte Lake Karla officieel een feit, en in de jaren erna ontwikkelde het zich snel tot een bijzonder natuurgebied, met opnieuw veel unieke (water)vogels en zelfs een kudde waterbuffels.

In september vorig jaar werd de dam door de stormen Daniel en Elias en de daaruit voortvloeiende hevige overstromingen echter zwaar beschadigd, waardoor veel van de uit de wijde omgeving in Lake Karla terechtgekomen vervuiling (denk aan landbouwgif, dode karkassen etc.) via de beschadigde sluizen van de dam in de Pagasitikos is gestroomd. Die vervuiling van het zeewater is allang opgelost, en ook bij Lake Karla zijn destijds de nodige herstelmaatregelen getroffen om verdere vervuiling tegen te gaan. Een aantal grotere reparaties aan de dam kon echter niet definitief worden uitgevoerd omdat de beschadigingen zich te ver onder het waterpeil bevonden.

Afgelopen maand was de grote reparatie van de dam dan toch aan de beurt en om het waterpeil nog verder te laten zakken werd de sluis helemaal opengezet. En hoewel bepaalde instanties er in mei al op aangedrongen hadden de doorgang van de sluis af te sluiten met een rooster, zodat de in het meer aanwezige vissen niet met het wegvloeiende water meegesleurd zouden worden, heeft men die raad blijkbaar in de wind geslagen. De vissen uit Lake Karla kwamen dus via de sluis en de kanalen daadwerkelijk in de Pagasitikos terecht – waar ze binnen enkele dagen jammerlijk stierven vanwege de abrupte verandering in het zoutgehalte van het water. De vissen uit Lake Karla zijn namelijk… zoetwatervissen! Niet het vervuilde water, maar gebrek aan zuurstof is de doodsoorzaak van de massale sterfte die de gemoederen nu al dagenlang bezighoudt. Een zoetwatervis gedijt nu eenmaal niet in zout water, dat heb ik al op de lagere school geleerd, maar op de een of andere manier is dat dus niet helemaal doorgedrongen tot degenen die de sluisdeur open hebben gezet.

De duizenden aangespoelde dode vissen hebben in en rond Volos voor een abrupt einde van het toeristenseizoen gezorgd. Wie wil er nu gezellig uit eten op een terrasje met uitzicht op een dikke laag rottende vis? Om over de stank maar niet te spreken, want over wie de troep moest opruimen kon men het ook niet zo snel eens worden. Net zomin als over het afsluiten van de dam. De berichten in de krant over het geharrewar zijn talrijk, maar als ik het goed begrepen heb, is de sluis gisteren dichtgedraaid, drie dagen eerder dan was gepland. Maar uiteraard te laat, veel te laat voor de vissen en zij die van de vangst en de verkoop ervan afhankelijk zijn.

Aan onze kant van Volos is er van de ramp niets te merken. Ik heb hand op mijn hart geen dode vis gezien aan het strand. En ook qua stank is er hier niets aan de hand. Maar in Volos en richting Alikes is de schade groot. De foto’s van de dikke laag aangespoelde dode vissen en de lege terrassen die rondgaan op mijn sociale media zijn dieptriest. September is doorgaans een goede maand voor het toerisme, en na het abrupte einde van het vorige seizoen vanwege de watersnood hoopte iedereen dit jaar op een extra lange verlenging van het zomerseizoen. Het mocht helaas niet zo zijn. Het visschandaal van Volos heeft inmiddels ook de landelijke en zelfs de internationale pers bereikt, en de lokale politici schreeuwen moord en brand – uiteraard om de verantwoording zo snel mogelijk bij iemand anders te leggen. Maar daar zijn degenen die leven van het toerisme niet mee geholpen. De schade voor Pilion was al groot vanwege al die fakeberichten, en deze ramp is voor velen de ultieme genadeklap.

Ik schreef het jaren geleden al eens, toen we midden in de crisis zaten: Ja, ze blijven altijd dansen en zingen, die Grieken. Maar de vele onzichtbare tranen die daarbij vergoten worden… die zien we niet.

♥♥♥