Op de eerste mei van 2021 valt er hier een hoop te vieren. Allereerst natuurlijk dat het de eerste dag van een nieuwe maand is, dus dan wensen we iedereen een ‘goede maand’ – καλό μήνα! – toe. Verder is het vandaag Paaszaterdag wat als wens ‘goede opstanding’ – καλή ανάσταση – oplevert, morgen gevolgd door ‘Fijne Pasen’ – καλό Πάσχα! En om het geheel af te ronden roepen we morgen ook nog vrolijk Χρόνια Πολλά! Een wens die vrij vertaald ‘gefeliciteerd’ betekent. Kortom, we zijn er maar druk mee dit jaar. Op één mei vieren we ook ‘Bloemetjesplukdag – καλή πρωτομαγιά! – én de Dag van de Arbeid, een dag waarop traditiegetrouw de arbeiders staken en de meeste winkels dicht zijn. Maar omdat de eerste mei dit jaar in het paasweekend valt, wordt Bloemetjesplukdag/Dag van de Arbeid verplaatst naar komende dinsdag, waardoor het Paasweekend officieel tot en met dinsdag duurt.
Pasen is voor de Grieken het belangrijkste feest van het jaar, en dat wordt uitbundig gevierd met de hele familie. Vorig jaar kwam er van vieren niets terecht, en hoewel we nog altijd in lockdown zitten met alsmaar wisselende restricties, heeft de regering voor deze Pasen het een en ander toch maar versoepeld. Het hoogtepunt van Orthodox Pasen is het ontsteken van het Heilige Licht, wat normaal gesproken op zaterdagavond om middernacht plaatsvindt in de kerk. Een hele ceremonie, met eerst het doven van alle lichten in de kerk en vervolgens de priester die met de aangestoken kaars tevoorschijn komt vanachter het altaar en met die kaars het licht doorgeeft aan de voorste gelovigen. Alle aanwezigen brengen hun eigen kaars mee en de bedoeling is dat je dat licht doorgeeft aan degenen die naast en om je heen staan. Dat beperkt zich niet alleen tot binnen in de kerk. Ook de kerkpleinen staan om middernacht vol met mensen die het Licht willen ontvangen. Met het brandende kaarsje in de hand loop je dan voorzichtig naar huis, waar met de vlam een zwart kruisje wordt aangebracht boven de deur. Een ritueel dat het huis geluk moet brengen tot de volgende Pasen. Al deze handelingen worden zeer serieus genomen. Zozeer zelfs dat je niet vreemd moet opkijken als je in de paasnacht auto na auto voorbij ziet rijden met mensen erin die een brandend kaarsje op schoot hebben. Ja, wat moet je anders als je wat verder weg woont van het kerkplein of slecht ter been bent?
Dit jaar echter zal het Heilige licht al om negen uur ’s avonds ‘uitgedeeld’ worden, en mag het hele dorp zich ‘gewoon’ weer op het kerkplein verzamelen. Wel met dubbele mondmaskers op, maar het Licht hoeft daardoor gelukkig niet nog een jaar te ontbreken. En omdat we nog steeds een avondklok hebben tot negen uur, wordt die ter gelegenheid van de Pasen een uurtje opgeschoven, zodat iedereen voor spertijd weer thuis kan zijn om de traditionele longgsoep te eten. De familieviering op zondag met de traditionele barbecue kan ook plaatsvinden, buiten in de tuin, zij het met hooguit twaalf mensen, die uit twee verschillende gezinnen mogen komen. Dat wordt dus een dolle boel morgen, want ook het niet overschrijden van de gemeentegrens is versoepeld. Een gezin uit Volos mag dus Pasen vieren in Afissos of zelfs in Trikeri, en dat zal ongetwijfeld veel verkeer opleveren op onze ‘grote’ kustweg naar het zuiden. Zeker als het zonnetje net zo vrolijk blijft schijnen als het vandaag doet. Ook na de Pasen behouden we die vrijheid, al moeten we nog wel netjes ons formulier invullen of een sms’je verzenden als we de straat op gaan voor de categorieën die geoorloofd zijn.
Het vergt bijna een complete studie om al die steeds veranderende maatregelen te volgen, laat staan je eraan te houden. Gelukkig komt er op 15 mei een einde aan de meeste restricties, wat alles te maken heeft met het feit dat vanaf die datum de grenzen weer opengaan voor het toerisme. De regering kon het natuurlijk niet maken om de buitenlanders wel vrij te laten reizen door het hele land, terwijl een Griek uit Thessaloniki niet naar bijvoorbeeld Pilion mocht komen. Dus gaan we de zomer tegemoet met aanmerkelijk meer vrijheid dan we vanaf november(!) gewend zijn. Heel fijn, hoewel die versoepelingen wel plaatsvinden in een periode dat de besmettingen nog dagelijks rond de 2500 en het dodental rond de 70 liggen. En met de paasviering nog voor de boeg zouden die aantallen binnen twee weken best nog eens hogeer kunnen worden. Er wordt ons echter verteld dat een en ander rap naar beneden zal gaan omdat steeds meer mensen gevaccineerd zijn en dat het daarom geheel verantwoord is om de lockdown grotendeels af te schaffen. Het is wel te hopen dat ze daarin gelijk hebben, want de schokkende beelden die ons momenteel vanuit India bereiken laten maar al te goed zien wat er gebeurt als het virus nog op volle kracht rondwaart als de lockdown versoepeld wordt…
Het uitgebreid vieren van het paasfeest is aan ons niet besteed, vroeger al niet, en onder de huidige omstandigheden al helemaal niet. Je zult ons dit jaar dus wederom niet op het kerkplein zien, en ook de barbecue met lam of geit aan het spit laten we graag aan anderen over. Wat we wel zullen doen is op paasochtend genieten van een uitgebreide paasbrunch met roerei, bacon, tomaten en lekker broodbeleg. En, bedenk ik me zojuist, misschien bak ik vanmiddag nog maar snel een tulband, want Pasen zonder tulband is toch een beetje als champagne zonder bubbels. En verder doen we gewoon wat we altijd doen: genieten van het leven en de dag van vandaag… 😉